Peso meksykańskie (MXN), wszystko o walucie Meksyku
Z punktu widzenia Polaków, Meksyk wydaje się dość egzotycznym krajem. To państwo nie kojarzy nam się z dobrobytem i wysoką jakością życia. Rzeczywiście Meksyk ma liczne problemy (np. z przestępczością), które ograniczają tempo jego rozwoju. Wspomniany kraj posiada jednak gospodarcze i demograficzne rezerwy, które mogą uczynić z niego mocarstwo. Już teraz meksykańska gospodarka jest ponad dwukrotnie większa od polskiej, a peso ma większe znaczenie na rynku walutowym niż rodzimy złoty.
Peso meksykańskie
Z meksykańską walutą coraz częściej stykają się polscy turyści oraz przedsiębiorcy.
Można oczekiwać, że przez kolejne lata popularność waluty z Meksyku będzie rosła. Właśnie dlatego przygotowaliśmy kolejny opis, z którego można dowiedzieć się wiele na temat meksykańskiej gospodarki i tamtejszego systemu walutowego.
Wymień, przelej Peso Meksykańskie
Symbol oraz podział waluty meksykańskiej
Trzyliterowy symbol meksykańskiej waluty w formacie ISO 4217 (MXN) jednoznacznie kojarzy się z Meksykiem. Podobna sytuacja dotyczyła również symbolu „MXP” używanego do 1993 roku. Warto również zwrócić uwagę na jednoznakowy symbol „$”, który wygląda bardzo znajomo.
Waluty USA i Meksyku są oznaczane tym samym symbolem przypominającym o ich historycznym pokrewieństwie z dolarem hiszpańskim. Amerykański dolar oczywiście posiada o wiele większe znaczenie globalne niż jego walutowy sąsiad z południa. Właśnie dlatego w obrocie międzynarodowym peso meksykańskie bywa oznaczane symbolem „Mex$”. Dzięki temu można uniknąć pomyłek z dolarem amerykańskim.
Sama nazwa meksykańskiej waluty, również przypomina o kolonialnych czasach, w których terytorium Meksyku znajdowało się pod panowaniem hiszpańskiej korony. Warto wiedzieć, że w języku hiszpańskim słowa „peso” używano do określenia miary złota (pesos oro) lub miary srebra (pesos plata). Nazwa podjednostki peso (1 centavo = 1/100 peso) też wywodzi się z języka hiszpańskiego. Nawiązuje ona do jednej setnej, czyli wartości niewielkiej monety zdawkowej. Na obszarze Meksyku, centavo jest oznaczane symbolem „¢”. Ze względu na inflację, w obiegu nie znajdziemy już monet o wartości np. jednego centavo.
Monety meksykańskie
Poniższa grafika potwierdza, że najmniejszą monetą z aktualnej emisji jest 5 centavo. Oprócz tego coraz rzadziej używanego pieniążka, Meksykanie noszą w swoich portfelach i kieszeniach również następujące metalowe pieniądze:
- 10 centavo
- 20 centavo
- 50 centavo
- 1 peso
- 2 peso
- 5 peso
- 10 peso
Meksykańskie monety zwracają uwagę obecnością wzorów nawiązujących do kultury prekolumbijskiej, czyli kultury rodowitych mieszkańców Ameryki Środkowej (m.in. Azteków). Takie motywy są szczególnie widoczne w przypadku bimetalicznej monety 10 peso. Bimetaliczne (tzn. złożone z dwóch stopów) są również monety o nominalne 1 peso, 2 peso i 5 peso. Warto wiedzieć, że monety 10 centavo, 20 centavo i 50 centavo powstają z trakcie produkcji większych nominałów (1 $, 2 $ i 5 $). Mowa o wykorzystaniu wykrojonych krążków z wnętrza większych monet (patrz poniższa grafika). Ten unikalny i ciekawy pomysł przyczynił się do obniżenia kosztów produkcji bilonu. Wprowadzono go w 2009 r. wraz z nową serią meksykańskich monet o wartości 10 centavo, 20 centavo oraz 50 centavo. Co ważne, starsze monety 10 centavo, 20 centavo i 50 centavo nadal pozostały w obiegu jako ważny środek płatniczy.
Meksykańskie banknoty
Pewne ciekawostki można wskazać również w odniesieniu do meksykańskich banknotów (patrz kolejne grafiki). Aktualne banknoty z serii „F” zostały wprowadzone do obiegu w 2006 roku, ale trzeba przyznać, że nie prezentują się zbyt nowocześnie. Bardzo podobne banknoty drukowano już w 1993 roku (seria „C”) oraz 1996 roku (seria „D”). Trudno zatem dziwić się, że aktualne meksykańskie banknoty przypominają inne projekty z lat 90 – tych. Warto dodać, że w obiegu funkcjonują również starsze banknoty z serii „D”. Wyjątek stanowi jednie banknot o nominale 10 peso, który ze względu na niewielką wartość nabywczą został wycofany w 1997 r. i zastąpiony przez monetę.
Aktualnie w swoich portfelach Meksykanie noszą następujące banknoty:
- 20 peso (patrz pierwsza grafika)
- 50 peso (patrz pierwsza grafika)
- 100 peso (patrz pierwsza grafika)
- 200 peso (patrz pierwsza grafika)
- 500 peso (patrz pierwsza grafika)
- 1000 peso (patrz druga grafika)
Osoby znające kulturę Meksyku z pewnością rozpoznają Fridę Kahlo na nominale 500 peso. To nie jedyna ciekawa postać, którą upamiętniono na meksykańskich banknotach. Wspomniane banknoty przedstawiają:
- 20 peso – Benito Juáreza, 26 prezydenta Meksyku
- 50 peso – José María Morelosa, działacza niepodległościowego
- 100 peso – Nezahualcoyotla, wodza Texcoco i poetę
- 200 peso – Juanę Inés de la Cruz, pisarkę z XVII wieku
- 500 peso – Diego Riveirę, znanego malarza oraz jego żonę Fridę Kahlo
- 1000 peso – Miguela Hidalgo y Costillę, działacza niepodległościowego
Bardzo podobny panteon znanych postaci z historii Meksyku, można było znaleźć na wcześniejszych seriach banknotów („C” oraz „D”). Inna ciekawa informacja dotyczy materiału, z którego są wykonane banknoty. Do produkcji banknotów o wartości 20 peso i 50 peso użyto bowiem polimeru. Mowa o banknotach emitowanych od 2002 roku (20 peso) i 2006 roku (50 peso). Meksykański bank centralny uznał wyniki tego polimerowego eksperymentu za udane, ale trudno powiedzieć, czy inne nominały też doczekają się plastikowych odpowiedników.
Historia waluty Meksyku
Tak jak już wspominaliśmy, współczesna historia meksykańskich pieniędzy rozpoczyna się w czasach kolonialnych. Rdzenna ludność żyjąca na terenie dzisiejszego Meksyku miała własne tradycje dotyczące pieniędzy i rozliczeń, które zostały zastąpione przez hiszpański system monetarny.
Pierwsze hiszpańskie monety na terenie Meksyku pojawiły się wraz z konkwistadorami. Emisją takich monet zajmował się Wicekról Nowej Hiszpanii. Wspomniany organizm państwowy (Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii), pozostający w zależności od Madrytu, przetrwał aż do 1821 roku. Hiszpańska korona czerpała ogromne zyski z wydobycia meksykańskich złóż złota i srebra. Z cennych metali była wykonana również większość meksykańskich monet. Poniżej prezentujemy srebrną monetę z Meksyku (8 srebrnych reali), którą wybito w 1769 roku. Nosi ona charakterystyczne oznaczenie wszystkich monet bitych w Meksyku („MO”).
Warto wiedzieć, że to właśnie takie ośmiorealowe monety (wybijane w Meksyku), określano jako „pesos”. Inne ośmiorealówki pochodzące z Hiszpanii, były nazywane dolarami hiszpańskimi i szeroko akceptowane na całym świecie. Meksykańskich peso i hiszpańskich dolarów chętnie używano również w dwóch krajach położonych na północ od Meksyku. Swoistą ciekawostką jest fakt, że to właśnie na monetach z Meksyku i Hiszpanii był wzorowany dolar amerykański. Waluta nowo powstałych Stanów Zjednoczonych początkowo miała mieć taką samą wartość jak peso oraz dolar hiszpański. Co ciekawe, hiszpańskie i meksykańskie monety pozostawały w użyciu na terenie USA aż do 1857 roku.
Hiszpańskie monety oficjalnie pozostawały w obiegu na terenie Meksyku aż do 1821 roku. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że już wcześniej pojawiły się konkurencyjne pieniądze. Mowa o monetach i banknotach emitowanych przez przywódców powstania niepodległościowego (m.in. José Maríę Morelosa z obecnego banknotu 50 peso i Miguela Hidalgo z obecnego banknotu 1000 peso). Wspomniani powstańcy po 1810 r. walczyli z władzami kolonialnymi. W tym czasie jako zamiennik powstańczych banknotów wykorzystywano nawet karty do gry z urzędową pieczątką.
Po uzyskaniu niepodległości przez Meksyk (1821 r.), jego pierwszy cesarz (Augustyn I) musiał emitować papierowe banknoty, bo w zrujnowanym kraju brakowało kruszców. Po obaleniu nieporadnego cesarza, Meksyk stał się republiką (lata 1823 – 1863). W tym czasie powrócono do emisji złotych i srebrnych monet. Meksykańskie peso o wartości odpowiadającej hiszpańskim dolarom, stały się popularne na całym świecie jako waluta handlowa.
Okres republikański przebiegał pod znakiem chaosu gospodarczego i politycznego, rywalizacji stronnictw liberałów oraz konserwatystów i przegranej wojny z USA, która skutkowała utratą ogromnego terytorium na północy. Warto także wspomnieć o nieudanej próbie wprowadzenia dziesiętnego systemu monetarnego (1857 r.). Późniejsze zawieszenie przez bankrutujący Meksyk spłaty długów wobec Francji, stało się pretekstem do interwencji tego europejskiego mocarstwa. Drugie cesarstwo zainstalowane przez Francuzów, przetrwało tylko 3 lata (1864 r. – 1867 r.). Tak więc pierwsze dziesiętne monety z wizerunkiem cesarza Maksymiliana I nie były długo emitowane. Warto dodać, że w ostatnim roku republiki (1863 r.), pojawiły się pierwsze drobne monety określane jako „centavos”. Poniżej prezentujemy 10 centavos z 1863 roku oraz złote 20 peso z wizerunkiem Maksymiliana I (1866 r.).
Dziesięć lat po przywróceniu meksykańskiej republiki (tzn. w 1877 r.), dyktatorską władzę objął Porfirio Diaz. Jego rządy charakteryzowały się wyraźnym wzrostem zróżnicowania majątkowego i rozwojem bogatej klasy obszarników. Na sześć lat przed ucieczką z kraju (w 1905 r.), Diaz wprowadził reformę monetarną, która polegała między innymi na ustanowieniu złotego standardu. Przyczyną powiązania peso ze złotem, był przede wszystkim globalny spadek cen srebra.
Wymień, przelej Peso Meksykańskie
Lata meksykańskiej rewolucji (1910 r. – 1917 r.) przyniosły monetarny chaos i konstytucję z 1917 r. Nie doszło jednak do upragnionej stabilizacji politycznej, o czym świadczą m.in., zabójstwa prezydentów Carranzy (1920 r.) i Obregóna (1928 r.). Przez kolejne dekady bezpardonowej walki politycznej w Meksyku, peso pozostawało stabilne, ale systematycznie malał udział kruszcu w kolejnych emitowanych monetach. Pierwsza obniżka tego udziału (ze 100% do 80%) miała miejsce w 1918 r. Dwa lata później udział srebra spadł do 72%. W 1947 r. jedno peso posiadało już tylko pięćdziesięcioprocentowy udział srebra. Dziesięć lat później, srebrny kruszec stanowił jedynie 10% masy podstawowej meksykańskiej monety. Rok 1968 przyniósł całkowite wycofanie z obiegu monet posiadających domieszkę srebra. Częste zmiany nie dotyczyły natomiast starej serii banknotów, która pozostawała w obiegu od 1936 roku do 1978 roku (patrz poniżej).
Nie można zaprzeczyć, że rządy kolejnych prezydentów (Cárdenasa: 1934 r. – 1940 r., Camacho: 1940 r. – 1946 r., Valdésa: 1946 r. – 1952 r., Cortinesa: 1952 r. – 1958 r.) skutkowały szybkim wzrostem PKB per capita (stymulowanym np. przez politykę substytucji importu) oraz znaczącym rozwojem infrastruktury. Problemem było jednak rozwarstwienie majątkowe, które doprowadziło do radykalizacji nastrojów społecznych. W 1968 roku doszło do masakry protestujących studentów na placu Tlatelolco i rozpętania wojny domowej z lewicową partyzantką. Niedługo później rozpoczęły się zawirowania gospodarcze związane z pierwszym kryzysem naftowym i zawieszeniem wymienialności dolara. Te wydarzenia zakończyły okres, w którym peso pozostawało względnie stabilne wobec swojego walutowego sąsiada z północy (patrz poniższy wykres). W 1976 r. po ponad 20 latach utrzymywania względnie stałego kursu wobec USD, meksykańskie władze zdecydowały się na potężną dewaluację peso (o 45%). Wcześniej peso musiało opuścić upadający system z Bretton Woods, w którym uczestniczyło od końca lat 40 – tych.
Wzrost cen ropy naftowej najpierw spowodował inflację w Meksyku (patrz poniższy wykres), a następnie dał nadzieję na szybki wzrost gospodarczy, gdy w drugiej połowie lat 70 – tych odkryto lokalne złoża „czarnego złota”. Jeszcze przed rozpoczęciem wydobycia na dużą skalę, ówczesny rząd Meksyku zaczął masowo pożyczać pieniądze pod zastaw przyszłych wpływów ze sprzedaży ropy. Ta strategia miała fatalne skutki, bo na początku lat 80 – tych doszło do obniżki notowań ropy. Spadek cen węglowodorów zaskoczył meksykańskich polityków, którzy w latach 1975 – 1982 ponad czterokrotnie powiększyli zadłużenie zagraniczne. Później Meksyk popadł w recesję, co było odpowiedzią na sytuację gospodarczą sąsiada z północy. Wymuszona dewaluacja peso dodatkowo przyspieszyła wzrost inflacji. W 1983 r. ceny wzrosły o ponad 100% (patrz poniższy wykres). Nieco wcześniej Meksyk ogłosił niewypłacalność. Była ona związana między innymi z kilkunastokrotnym wzrostem deficytu budżetowego.
Pomimo oszczędnościowej polityki prezydenta de la Madrida i prób racjonalizacji wydatków publicznych, meksykańska gospodarka praktycznie nie urosła pomiędzy 1983 r. i 1988 r. Właśnie dlatego Meksykanie nazywają lata 80 – te „straconą dekadą”. Ludność mocno odczuła ponowny wzrost inflacji do bardzo wysokiego poziomu (ponad 130% w 1987 r.). Wysoki poziom inflacji wynikał między innymi z tego, że władze nadal prowadziły politykę dewaluacji peso, która miała poprawić opłacalność eksportu. W odpowiedzi na spadek wartości pieniądza, bank centralny zaczął emitować banknoty o bardzo wysokim nominale (patrz poniższy przykład). Podobna sytuacja miała miejsce przed wcześniejszą wymianą banknotów z 1968 r.
Przełom lat 80 – tych i 90 – tych przyniósł poprawę sytuacji gospodarczej w Meksyku i spadek inflacji do bardziej akceptowalnego poziomu (patrz poniższe wykresy). W tym okresie ustabilizowała się również wartość peso względem dolara (patrz powyższy wykres). Poprawa nie trwała jednak długo. Rok 1994 przyniósł bardzo poważny kryzys gospodarczy, którego skutki (wzrost inflacji i spadek PKB) można zauważyć na poniższych wykresach. Załamanie gospodarcze z 1994 r. było wywołane m.in. morderstwem kandydata na prezydenta i powstaniem zbrojnym radykalnego ruchu Zapatystów.
Wymień, przelej Peso Meksykańskie
Meksykański bank centralny po wspomnianych wydarzeniach próbował utrzymywać stabilny kurs peso względem dolara. To zadanie okazało się jednak niewykonalne ze względu na bardzo szybki odpływ zagranicznego kapitału. Wystraszonych inwestorów nie przekonało wcześniejsze przystąpienie Meksyku do Północnoamerykańskiego Układu Wolnego Handlu (NAFTA). Do ustabilizowania waluty nie wystarczyły praktycznie wszystkie rezerwy posiadane przez bank centralny. Ogłoszenie nieuchronnej dewaluacji peso zaraz po wyborze nowego prezydenta, skutkowało ostatecznym załamaniem na giełdzie i dalszym odpływem kapitału. W odpowiedzi, meksykańskie władze monetarne próbowały bezskutecznie podnosić stopy procentowe. Meksyk ochronił się przed zupełnym bankructwem dzięki skorzystaniu z pomocy międzynarodowej (finansowanej między innymi przez USA i MFW). W zamian meksykański rząd zobowiązał się do wprowadzenia reform gospodarczych i przebudowy systemu bankowego, który został zdewastowany przez kryzys gospodarczy.
Wspomniana już zamiana peso na nowe peso (w stosunku 1000:1), została wymuszona przez spadek wartości poprzedniej waluty, ale zakończono ją jeszcze przed eskalacją kryzysu walutowego. Przez trzy lata (1993 r. – 1996 r.) meksykańska waluta nosiła nazwę „nowego peso”. Poniżej prezentujemy pierwsze banknoty nowego peso, które zostały wprowadzone do obiegu w 1993 r. W ich przypadku, zmiana polegała na usunięciu trzech zer z nominału.
Zabiegi rządu mające na celu stabilizację nowej jednostki walutowej po kryzysie z lat 1994 – 1996, nie zagwarantowały utrzymania stabilnego kursu USD/MXN (patrz poniższy wykres). Systematyczny spadek wartości MXN względem dolara wynikał między innymi z uwolnienia notowań tej przewartościowanej waluty (1994 r.) oraz inflacji, której poziom pozostawał znacznie wyższy niż w USA. Warto również wspomnieć o braku stabilizacji gospodarczej, która przejawiała się nagłymi zmianami tempa wzrostu PKB. Nawet czasach prawicowego prezydenta Foxa (2000 r. – 2006 r.), który mocno próbował wspierać wzrost gospodarczy, PKB średniorocznie zwiększało się tylko o 0,7%. Na ten kiepski wynik mocno wpłynęła recesja w Meksyku (2001 r.) wywołana pęknięciem banki internetowej u północnego sąsiada.
Po dobrych latach 2004 – 2007, meksykańska gospodarka dość mocno ucierpiała na wskutek globalnego kryzysu finansowego. Załamanie gospodarcze skutkowało krótkoterminowym spadkiem wartości peso względem dolara. W dość szybkim przezwyciężeniu skutków dekoniunktury, pomogła między innymi mądra antycykliczna polityka budżetowa. Po 2009 roku Meksyk wrócił na ścieżkę wzrostu gospodarczego, ale jego wyniki były bardzo zróżnicowane (od 1,4% wzrostu PKB w 2013 r. do 5,1% w 2010 r.).
Opisywany kraj dość boleśnie odczuł skutki kolejnego spadku wartości peso (od IV kw. 2014 r. do IV 2016 r.). Ta zmiana korespondująca z globalnym umocnieniem dolara wobec walut krajów rozwijających się, dodatkowo została spotęgowana przez retorykę Donalda Trumpa. Dla ludności Meksyku większym problemem od relacji międzynarodowych, pozostaje jednak korupcja, bieda, spadek wartości nabywczej płac i przeludnienie miast. Ocenia się, że około połowa Meksykanów żyje poniżej progu ubóstwa. Przy wzroście gospodarczym wynoszącym 1% – 2% rocznie, trudno będzie zmienić tę smutną statystykę. Optymizmem nie napawają również efekty dotychczasowej walki z korupcją.
Emitent, wartość emisji i zasięg obowiązywania waluty Meksyku
W naszym historycznym opisie już kilkakrotnie wspominaliśmy o meksykańskim banku centralnym (Banco de México). Warto nieco dokładniej przyjrzeć się tej instytucji, która kontroluje podaż pieniądza i politykę monetarną w całkiem dużej gospodarce. Bank Meksyku (potocznie zwany „Banxico”) powstał w 1925 roku, czyli ponad 100 lat po ogłoszeniu niepodległości tego kraju. Plany utworzenia banku centralnego miał już pierwszy cesarz Meksyku. Później zdecydowano się jednak na model, w którym banki komercyjne posiadają prawo do emisji pieniądza. Rewolucja w Meksyku zniszczyła tamtejszą bankowość i stworzyła miejsce na przebudowę systemu bankowego. Bank Meksyku niedługo po swoim powołaniu musiał stawić czoła skutkom kryzysu gospodarczego z przełomu lat 20 – tych i 30 – tych. Kolejne wyzwania przyszły wraz z II wojną światową i kryzysowymi latami 80 – tymi. Wydaje się jednak, że największym wyzwaniem był kryzys walutowy z połowy lat 90 – tych. Po jego względnym opanowaniu (w 1996 r.), Bank Meksyku ogłosił, że rozpoczyna politykę bezpośredniego celu inflacyjnego. Taka polityka jest prowadzona do dziś. Na początku stycznia 2018 r. bezpośredni cel inflacyjny wyznaczony przez Bank Meksyku wynosił 3,00% rocznie. Niezmienny cel inflacyjny obowiązuje już od października 2003 roku.
Bank Meksyku jest kierowany przez prezesa oraz trzech jego zastępców wchodzących w skład zarządu. Członkowie zarządu zostają zaproponowani przez prezydenta, a ich kandydatury musi zaakceptować meksykański senat. Warto wspomnieć, że Banxico dopiero w 1993 roku zyskał formalną autonomię. Jego niezależność przez pewien czas pozostawała pod znakiem zapytania. Ostatnie lata przyniosły jednak poprawę w tym względzie.
Opisywany bank centralny poza prowadzeniem polityki monetarnej, zajmuje się również innymi zadaniami typowymi dla takich instytucji. Mowa o nadzorze nad systemem płatniczym oraz systemem finansowym i prowadzeniu bieżącej działalności analitycznej. W ramach tej ostatniej funkcji, Banxico regularnie publikuje informacje dotyczące podaży pieniądza. Dane wspomnianej instytucji wskazują, że agregat monetarny M3 (uwzględniający między innymi depozyty bankowe i gotówkę w obiegu), pod koniec listopada 2017 r. wynosił 15,84 bln peso (ok. 3,00 bln zł). Porównywalny agregat M3 dotyczący polskiego złotego, w tym samym okresie miał wartość 1,30 bln zł. Duża różnica w podaży złotego oraz peso, wynika głównie z przewagi Meksyku pod względem wielkości gospodarki. Dane Banku Światowego z 2016 r. wskazują, że wówczas łączna nominalna wartość polskiego PKB oscylowała na poziomie ok. 471 mld USD. Ten wynik zapewnił Polsce 23 miejsce w rankingu 217 państw. Meksyk uplasował się znacznie wyżej (15 pozycja) ze względu na wynik wynoszący 1047 mld USD. Kraj Azteków ma o jedną trzecią niższe PKB per capita niż Polska, ale jego atutem jest bardzo duży potencjał demograficzny. Populacja Meksyku, czyli jedynego kraju, w którym MXN jest środkiem płatniczym, przekracza już 123 miliony i ciągle szybko rośnie.
Wymień, przelej Peso Meksykańskie
Polityka monetarna emitenta MXN
Zgodnie z tym co już pisaliśmy, Bank Meksyku musi brać pod uwagę cel inflacyjny wynoszący 3,00%. Obserwacja stopy meksykańskiej inflacji prowokuje jednak pytanie, czy ten cel nie jest zanadto ambitny (patrz pierwszy poniższy wykres). W ciągu ostatnich 10 lat rzadko mieliśmy bowiem do czynienia z roczną stopą inflacji niższą od 3,00%. Taka sytuacja miała miejsce tylko w 2016 r. Kolejny rok przebiegał już pod znakiem nagłego wzrostu inflacji, stymulowanego przez podwyżkę cen paliw i spadek wartości peso względem dolara. Wspomniane czynniki skutkowały wzrostem stopy inflacji do 6,5%, czyli poziomu ponad dwukrotnie przekraczającego cel inflacyjny. W odpowiedzi na ten nagły „wystrzał” inflacji, meksykański bank centralny podniósł swoją główną stopę procentową z 3,00% do 7,00% (patrz czerwona linia na poniższym wykresie). Dalsza polityka monetarna Banxico będzie zależała głównie od prognoz inflacyjnych. Obecne projekcje Banku Meksyku zakładają nagły spadek inflacji, która pod koniec 2018 roku ma wrócić do 3,00% (patrz drugi poniższy wykres). Taki pozytywny scenariusz na pewno nie zostanie zrealizowany jeśli pojawią się inne czynniki wzmagające wzrost inflacji.
Banxico oprócz inflacji musi zwracać uwagę również na wzrost gospodarczy, który mocno osłabł w drugiej połowie minionego roku (patrz poniższy wykres). Przyczyną tej zmiany mogło być m.in. ograniczenie wydatków konsumpcyjnych przez obywateli. Meksykański bank centralny zakłada, że po opanowaniu nieoczekiwanej inflacji, gospodarka zacznie rozwijać się szybciej. Aktualne prognozy wzrostu PKB są następujące:
- 2017 r. – od 2,0% do 2,5%
- 2018 r. – od 2,0% do 3,0%
- 2019 r. – od 2,2% do 3,2%
Meksykanie zapewne życzyliby sobie lepszych wyników gospodarki. Wzrost wynoszący 2,0% – 3,0% przy obecnej koniunkturze gospodarczej na świecie, jest notowany przez wiele lepiej rozwiniętych krajów niż Meksyk. Koniunktura gospodarki meksykańskiej niestety w dużym stopniu jest zdeterminowana przez sytuację USA. Sąsiad z północy odbiera około 80% meksykańskiego eksportu i generuje przynajmniej 6 mln miejsc pracy. Warto również wspomnieć o pieniądzach, które do ojczyzny przesyłają meksykańscy emigranci zarobkowi. Gospodarcze uzależnienie Meksyku od USA, mocno wpływa na kurs peso. Można to zaobserwować, gdy pojawiają się negatywne lub pozytywne doniesienia ekonomiczne ze Stanów Zjednoczonych.
Specyfika i znaczenie waluty MNX na rynku FOREX
Już we wstępie naszego opisu wspominaliśmy, że meksykańska waluta jest lepiej rozpoznawalna na FOREX-ie niż polski złoty. Trudno się temu dziwić, wziąwszy pod uwagę wielkość meksykańskiej gospodarki i rolę opisywanego kraju jako eksportera wielu istotnych surowców (np. ropy naftowej).
Zgodnie z danymi Banku Rozrachunków Międzynarodowych (Bank of International Settlements – BIS), udział meksykańskiego peso w wartości obrotów rynku FOREX mocno wzrósł pomiędzy 2010 r. oraz 2013 r. Analizowany wskaźnik przedstawiał się następująco:
- 2001 rok – 0,8% (14 miejsce)
- 2004 rok – 1,1% (12 miejsce)
- 2007 rok – 1,3% (12 miejsce)
- 2010 rok – 1,3% (14 miejsce)
- 2013 rok – 2,5% (8 miejsce)
- 2016 rok – 1,9% (11 miejsce)
Porównywalny udział złotego w wartości FOREX-u był następujący:
- 2001 rok – 0,5% (18 miejsce)
- 2004 rok – 0,4% (19 miejsce)
- 2007 rok – 0,8% (17 miejsce)
- 2010 rok – 0,8% (18 miejsce)
- 2013 rok – 0,7% (22 miejsce)
- 2016 rok – 0,7% (22 miejsce)
Nietrudno zauważyć, że w całym analizowanym okresie peso było dla inwestorów ważniejszą walutą niż złoty. W 2013 r. peso już awansowało do pierwszej dziesiątki FOREX-owego zestawienia. Jedenaste miejsce odnotowane w 2016 r. to również dobry wynik. Istnieje spore prawdopodobieństwo, że kolejne badanie BIS z 2019 r. przyniesie ponowny awans peso do pierwszej dziesiątki walut o największym obrocie rynkowym. W przypadku MXN realne wydaje się wyprzedzenie korony szwedzkiej i dolara nowozelandzkiego (patrz poniższa tabela). Taki sam awans kosztem juana będzie już bardzo trudny.
Znaczenie MXN i PLN na rynku FOREX (2001 r. – 2016 r.) | ||||||
Waluta
↓ |
2001 r. | 2004 r. | 2007 r. | 2010 r. | 2013 r. | 2016 r. |
Wartościowy udział danej waluty w obrotach FOREX-u | ||||||
Dolar amerykański (USD) | 90% | 88% | 86% | 85% | 87% | 88% |
Euro (EUR) | 38% | 37% | 37% | 39% | 33% | 31% |
Jen (JPY) | 24% | 21% | 17% | 19% | 23% | 22% |
Funt brytyjski (GBP) | 13% | 16% | 15% | 13% | 12% | 13% |
Dolar australijski (AUD) | 4% | 6% | 7% | 8% | 9% | 7% |
Dolar kanadyjski (CAD) | 4% | 4% | 4% | 5% | 5% | 5% |
Frank szwajcarski (CHF) | 6% | 6% | 7% | 6% | 5% | 5% |
Juan renminbi (CNY) | 0% | 0% | 0% | 1% | 2% | 4% |
Korona szwedzka (SEK) | 2% | 2% | 3% | 2% | 2% | 2% |
Dolar nowozelandzki (NZD) | 1% | 1% | 2% | 2% | 2% | 2% |
Peso meksykańskie (MXN) | 1% | 1% | 1% | 1% | 3% | 2% |
Złoty polski (PLN) | 0% | 0% | 1% | 1% | 1% | 1% |
Źródło: opracowanie Kurencja.com na podstawie danych Banku Rozrachunków Międzynarodowych (raport Triennial Central Bank Survey z 2016 r.)
Notowania waluty meksykańskiej oraz jej zmienność
Przedostatni rozdział naszej analizy zawsze poświęcamy zmienności kursowej analizowanej waluty względem złotego. Informacje na ten temat dotyczące peso, mogą zainteresować np. polskich przedsiębiorców, którzy mają kontakty handlowe z drugą największą latynoamerykańską gospodarką.
Po sprawdzeniu aktualnych danych portalu RatesFX ze stycznia 2018 r. możemy dowiedzieć się, jaki był współczynnik zmienności kursowej peso oraz innych głównych walut (USD, EUR, JPY, GBP i CHF) przez ostatni 1 miesiąc, ostatnie 3 miesiące, ostatni 1 rok i ostatnie 3 lata.
Dane RatesFX.com wskazują, że w czterech analizowanych okresach to właśnie peso było porównywaną walutą z największą zmiennością kursową wobec złotego. Na ten wynik wpływał m.in. brak istotnych powiązań gospodarczych i politycznych Meksyku oraz Polski, konfrontacyjny ton wypowiedzi nowego amerykańskiego prezydenta oraz wzrost meksykańskiej inflacji. Jak nietrudno się domyślić, zdecydowanie najmniejszą zmienność kursową wobec złotego, odnotowano w przypadku euro (patrz poniższa tabela). Taki wynik jest już typowy dla naszych analiz.
Zmienność notowań MXN oraz głównych walut
w stosunku do złotego (styczeń 2018 r.) |
||||
Analizowany wskaźnik →
Waluta ↓ |
Wskaźnik zmienności kursu
w stosunku do złotego* |
|||
ostatni
1 miesiąc |
ostatnie 3 miesiące | ostatni 1 rok | ostatnie
3 lata |
|
Peso meksykańskie (MXN) | 9,60 | 9,16 | 10,01 | 11,85 |
Dolar amerykański (USD) | 6,76 | 6,82 | 7,73 | 9,49 |
Euro (EUR) | 3,01 | 3,00 | 4,05 | 5,70 |
Jen japoński (JPY) | 7,56 | 6,60 | 8,55 | 10,71 |
Funt brytyjski (GBP) | 6,85 | 7,22 | 7,97 | 9,44 |
Frank szwajcarski (CHF) | 4,72 | 4,35 | 5,81 | 11,76 |
*- Wskaźnik zmienności to zannualizowane odchylenie standardowe z wahań danej pary walutowej,
Źródło: opracowanie Kurencja.com na podstawie danych RatesFx.com z 5 stycznia 2018 r.
Sprawdź też historię, perspektywy i znaczenie euro >
Przeczytaj ciekawy opis dolara amerykańskiego, czyli najpopularniejszej waluty świata >
Zobacz, czego ciekawego można się dowiedzieć o japońskim jenie >
Dowiedz się więcej o nazwie, historii i specyfice brytyjskiego funta >
Zobacz, co warto wiedzieć o franku szwajcarskim i wzroście jego kursu z 2015 roku >
Ciekawostki o MXN
Nasz opis zakończymy ciekawostkami dotyczącymi Meksyku, jego gospodarki oraz waluty. Interesujące wydają się między innymi następujące fakty:
- Dzięki jednoczesnemu produkowaniu monet o większym i mniejszym nominale (patrz pierwsza grafika) oraz zastosowaniu tańszych stopów, Meksyk zaoszczędził równowartość około 60 mln złotych rocznie.
- Jeszcze na początku XX wieku, Meksykanie oprócz monet i banknotów używali ziaren kakaowca jako substytutu pieniądza.
- Po wprowadzeniu polimerowej wersji często podrabianego banknotu 20 peso, udział „fałszywek” w obiegu spadł prawie 20 razy. Nowy materiał sprawił fałszerzom wiele kłopotów. Okazało się również, że polimerowy banknot przeciętnie ma ponad trzy razy dłuższy okres żywotności niż jego papierowy odpowiednik.