Newsletter

euro

Waluta Euro (EUR) – najważniejsza dla Polaków

Waluta Euro (Eur) – to od wspólnej, europejskiej jednostki wymiany, najważniejszej waluty dla Polski i Polaków zaczynamy cykl Wszystko o walutach.  Miłej lektury, zakładamy, że niejedno Was zaskoczy:)waluta euro

Partnerem cyklu jest InternetowyKantor.pl.

Waluta Euro (EUR) – wszystko o wspólnym pieniądzu

Informacje o walutach, towarzyszą nam codziennie.

Pewną wiedzę na temat aktualnych notowań euro, dolara amerykańskiego, funta lub franka szwajcarskiego, mają nawet osoby niezbyt zainteresowane kwestiami gospodarczymi.

Kursy walut w większym stopniu interesują np. przedsiębiorców, emigrantów zarobkowych i kredytobiorców narażonych na ryzyko kursowe.

Osoby należące do każdej z wymienionych grup, zwykle znają tylko podstawowe informacje o danej walucie (np. symbol, przybliżony kurs oraz obszar stosowania). Tymczasem za każdą walutą kryje się wiele interesujących ciekawostek i pożytecznych informacji. Będziemy je przybliżać w ramach długiego cyklu artykułów, składającego się z około trzydziestu części.

W ramach pierwszego odcinka cyklu Wszystko o walutach, zaprezentujemy najważniejsze informacje i ciekawe fakty dotyczące wspólnej waluty: Euro.

Symbol oraz podział waluty Euro

W popularnym standardzie ISO 4217, europejska waluta jest oznaczana jako „EUR”. Graficzny znak waluty euro (), nawiązuje do słowa „Europa”, symbolu ECU (europejskiej jednostki monetarnej) i greckiej litery epsilion (Ε). Ostatnie nawiązanie to hołd dla starożytnej Grecji, która wniosła ogromny wkład w kulturę Europy.

Euro od samego początku swojego funkcjonowania, dzieli się na 100 eurocentów. Zgodnie z oficjalnym nazewnictwem, setna część euro to po prostu jeden „cent”.

W obiegu znajdują się monety euro o nominale:

  • 1 cent,
  • 2 centy,
  • 5 centów,
  • 10 centów,
  • 20 centów,
  • 50 centów,
  • 1 euro oraz
  • 2 euro.

Banknoty euro mają nominały:

  • 5 euro,
  • 10 euro,
  • 20 euro,
  • 50 euro,
  • 100 euro,
  • 200 euro i
  • 500 euro.

Państwa należące do Strefy Euro, mają pewne możliwości indywidualizowania wyglądu monet.

Historia wspólnej waluty

Pomysł wprowadzenia wspólnej waluty w ramach EWG narodził się pod koniec lat 60 – tych.

Już w 1969 r. pierwotni członkowie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (Zachodnie Niemcy, Francja, Włochy, Belgia, Holandia oraz Luksemburg), rozważali utworzenie unii walutowej.

Dziesięć lat później uruchomiono system ERM, który miał zapobiegać nadmiernym wahaniom notowań walut z państw członkowskich. Kolejnym krokiem na drodze do euro, było podpisanie traktatu z Maastricht (1991 r.), który stworzył Unię Europejską i zobowiązał kraje członkowskie do integracji walutowej.

Mimo wycofania się Wielkiej Brytanii z mechanizmu kursowego ERM (1992 r.), prace nad wprowadzeniem wspólnej waluty posuwały się dalej (w 1995 r. wybrano dla niej nazwę). Nowa jednostka rozliczeniowa, waluta Euro miała zastąpić ECU, czyli koszyk walut z krajów członkowskich, którego używano do wzajemnych rozliczeń.

Początki użycia

Na początku stycznia 1999 roku, jedenaście z piętnastu ówczesnych krajów członkowskich wprowadziło walutę euro w ramach rozliczeń bezgotówkowych.

Poza wspólną strefą walutową początkowo pozostała Grecja (ze względu na złe wyniki gospodarki), Szwecja, Dania i Wielka Brytania. Dwa ostatnie kraje na mocy traktatu z Maastricht nie muszą przyjmować euro („klazula opt – out”). Grecja ostatecznie dołączyła do Strefy Euro, więc w tym kraju na początku 2002 r. również wymieniono dotychczasowe banknoty i monety na nowe środki płatnicze.

Po kilku latach bardzo dobrej koniunktury gospodarczej w UE, pojawiły się symptomy tzw. kryzysu zadłużenia.

Wkrótce potem kraje członkowskie zaczęły się zmagać z pierwszymi skutkami globalnego kryzysu gospodarczego. Jednym z największych problemów były inwestycje europejskich banków na amerykańskim rynku hipotecznym. Następne lata przebiegały pod znakiem kosztownych pakietów pomocowych dla krajów członkowskich z największym długiem publicznym lub mało konkurencyjną gospodarką (Portugalia, Grecja, Hiszpania, Włochy, Irlandia oraz Cypr). Mimo tych problemów, Strefa Euro powiększyła się o nowych członków.

Tylko jeden z nich (Słowenia), przyjął europejską walutę jeszcze przed kryzysem gospodarczym (w 2007 r.). Do Strefy Euro później dołączyły następujące państwa: Cypr (2008 r.), Malta (2008 r.), Słowacja (2009 r.), Estonia (2011 r.), Łotwa (2014 r.) oraz Litwa (2015 r.).

W odpowiedzi na aktualne problemy Strefy Euro, Unia Europejska m.in. utworzyła Europejski Mechanizm Stabilności, zwiększyła wymagania fiskalne (zobacz: pakt fiskalny) i podjęła prace zmierzające do lepszego nadzoru nad bankami o strategicznym znaczeniu.

Waluta Euro – Emitent, wartość emisji i zasięg obowiązywania

Instytucją emisyjną dla euro, jest Europejski Bank Centralny z siedzibą we Frankfurcie nad Menem. Krajowe banki centralne z państw Strefy Euro prowadzą dystrybucje banknotów i monet pod nadzorem EBC. Głównym zadaniem Europejskiego Banku Centralnego jest także prowadzenie bieżącej polityki monetarnej (m.in. ustalanie stóp procentowych), dbałość o stabilny kurs euro i niską inflację oraz sprawowanie nadzoru bankowego.

Dane Europejskiego Banku Centralnego z września 2016 r. wskazują, że wartość agregatu pieniężnego M1 dla euro wynosi 6,99 bln EUR. Ta kwota uwzględnia pieniądze w obiegu oraz depozyty overnight. Najszerszy agregat pieniężny euro (M3) obejmujący m.in. gotówkę, depozyty overnight, depozyty bankowe do dwóch lat, depozyty z terminem wypowiedzenia do 3 miesięcy oraz instrumenty rynku pieniężnego, we wrześniu 2016 r. miał wartość 11,21 bln EUR. Ta kwota najlepiej odzwierciedla znaczenie euro. Analogiczna wartość agregatu M3 dla złotego wynosi 0,28 bln euro (dane z września 2016 r.).

Waluta euro obecnie jest oficjalnym środkiem płatniczym w 19 krajach Unii Europejskiej, które zamieszkuje około 340 milionów ludzi (patrz poniższa mapa). Warto wiedzieć, że cztery małe państwa (Andora, Monako, San Marino oraz Watykan), na mocy specjalnego porozumienia monetarnego z UE, również traktują euro jako swój środek płatniczy i mogą emitować ograniczone ilości własnych monet. W przypadku Czarnogóry i Kosowa doszło do tzw. jednostronnej euroizacji, czyli faktycznego przyjęcia euro bez prawa do emisji i zgody Unii Europejskiej.

Waluta Euro

Polityka monetarna emitenta euro

Europejski Bank Centralny już przez dłuższy czas prowadzi politykę bardzo niskich stóp procentowych. W marcu 2016 r. doszło do historycznego zdarzenia, czyli obniżki głównej stopy procentowej EBC do 0,00%.

Obecnie (tzn. na przełomie października i listopada 2016 r.) stopa krótkoterminowego kredytu z EBC dla banków wynosi tylko 0,25%, a stopa bankowych depozytów w tej instytucji jest ujemna (-0,40%). Dzięki takiemu poziomowi stóp procentowych oraz kosztownemu programowi skupu aktywów, Europejski Bank Centralny chce zwiększyć potencjał wzrostowy gospodarek w Strefie Euro. Jak na razie, efekty tej strategii są dyskusyjne.

Na niskim poziomie stóp procentowych EBC, korzystają przede wszystkim kredytobiorcy. To nie przypadek, że udział euro jako światowej waluty pożyczkowej wynosi już około 40% (dane z 2015 r.).

Specyfika i znaczenie waluty na rynku FOREX

Ze względu na wielkość PKB całej Strefy Euro, wspólna waluta euro już w 2004 r. miała bardzo mocną pozycję na międzynarodowym rynku walutowym (38% wartości obrotów w 2001 r.).

Mimo gospodarczych i politycznych perturbacji w UE, euro nadal utrzymuje pozycję „światowej waluty numer dwa” (po dolarze amerykańskim). Różnica polega jednak na tym, że znaczenie dolara na rynku FOREX wzrosło od 2010 r. do 2016 r. (patrz poniższa tabela), a europejska waluta Euro była stopniowo marginalizowana.

Według najnowszych danych Banku Rozrachunków Międzynarodowych z 2016 roku, udział euro w obrotach FOREX-u wynosi 31% (o osiem punktów procentowych mniej niż w 2010 r.). Marginalizacja euro wynika między innymi z kłopotów gospodarczych niektórych krajów UE oraz coraz mocniejszej konkurencji ze strony walut krajów rozwijających się (m.in. chińskiego juana, brazylijskiego reala oraz meksykańskiego peso).

Waluta Euro

Warto wiedzieć, że euro razem z dolarem tworzy najważniejszą i najbardziej płynną parę walutową na rynku FOREX (tzw. eurodolara). Udział eurodolara w międzynarodowych obrotach walutowych wynosi około 23% (dane z 2016 r.).

Notowania waluty euro oraz jej zmienność

Na wartość euro (również w stosunku do złotego), oczywiście wpływa bardzo wiele czynników. Można jednak wskazać kilka kwestii, które w największej mierze determinują aktualną wycenę euro. Duże znaczenie mają między innymi informacje napływające z głównych gospodarek Strefy Euro (stopa bezrobocia, inflacja, wskaźnik aktywności przemysłowej PMI). Rynek mocno reaguje również na zapowiedzi EBC dotyczące poziomu stóp procentowych oraz niekonwencjonalnych metod stymulowania wzrostu gospodarczego (np. programu skupu aktywów).

Notowania euro już od dłuższego czasu są poddawane presji niekorzystnych czynników gospodarczych i politycznych (przykład: sytuacja Grecji, kwestia Brexitu). Mimo tego, europejska waluta jest o wiele bardziej stabilna w stosunku do złotego, niż na przykład dolar amerykański, jen, funt brytyjski oraz frank szwajcarski. Potwierdzają to aktualne odczyty wskaźnika zmienności z ostatniego miesiąca, kwartału, roku oraz trzyletniego okresu (patrz poniższa tabela).

Niski wskaźnik zmienności dla pary walutowej EUR/PLN może wynikać z tego, że inwestorzy postrzegają Polskę jako kraj ściśle powiązany gospodarczo ze Strefą Euro. Taki punkt widzenia oczywiście jest słuszny, co potwierdzają dane dotyczące m.in. geograficznej struktury eksportu z naszego kraju. Informacje z serwisu ratesfx.com wskazują, że oprócz euro w tym samym kierunku co złoty, często podążą również korona czeska i węgierski forint.

Waluta Euro

Ciekawostki dotyczące waluty

Na koniec warto przedstawić kilka ciekawych faktów na temat europejskiej waluty (patrz poniżej).

  • Na banknotach euro możemy prześledzić najważniejsze style architektoniczne Europy (5 EUR – styl klasyczny, 10 EUR – styl romański, 20 EUR – styl gotycki, 50 EUR – styl renesansowy, 100 EUR – barok i rokoko, 200 EUR – styl secesyjny, 500 EUR – styl modernistyczny).
  • Euro jest „kredytową walutą numer trzy” dla posiadaczy kredytów mieszkaniowych w Polsce (po złotym i franku szwajcarskim). Kredyt mieszkaniowy w euro obecnie spłaca około 100 000 gospodarstw domowych, które zwykle są zadowolone ze swojego wyboru.
  • Początkowo planowano, że nominały 1 euro i 2 euro będą emitowane w postaci banknotów. Zmiana decyzji EBC wynikała m.in. z tego, że koszt tłoczenia monety jest znacznie niższy od wydatku związanego z wydrukowaniem dobrze zabezpieczonego banknotu.
  • Najczęściej fałszowane są banknoty 20 euro oraz 50 euro. Według danych EBC, taki nominał miało 47,5% (20 EUR) oraz 32,5% (50 EUR) „fałszywek” wykrytych w drugiej połowie 2011 r.

InternetowyKantor.pl załóż darmowe konto już dziś! – możesz wymienić nawet 1500 Euro bez spreadu;)

follow us in feedly